Evropa nuk i ka shpëtuar ende një krize energjetike

Deri më tani, një kriza energjitike është shmangur disi në Europë. Por politika dhe rreziku politik mbeten. Demat e naftës nuk duhet ta kenë të vështirë të parashikojnë rritjen e çmimeve të energjisë, pjesërisht falë BE-së.

Një rrezik i tillë i politikës, i udhëhequr nga kufiri i çmimit për naftën ruse, "mund të shkaktojë ndryshime të rëndësishme dhe të papritura në mjedisin më të gjerë të tregut, i cili mund të ndikojë në funksionimin e rregullt të tregjeve dhe në fund të fundit stabilitetin financiar". Artikull Bloomberg deklaruar më 22 janar. Kufiri i çmimit (i njohur si mekanizmi i korrigjimit të tregut) hyn në fuqi më 15 shkurt.

Tani për tani, nafta e papërpunuar Brent, çmimi më i kuotuar për tregjet evropiane të naftës, ka qenë në rënie të vazhdueshme që nga 30 dhjetori. Njësoj si tregu shumë i rëndësishëm holandez i gazit natyror.

Robin Brooks, kryeekonomist për Institutin e Financave Ndërkombëtare, shënuar më 26 janar se rënia e çmimeve është një sinjal i përzier për Evropën. Ka ende një “goditje energjetike”, nëse jo një krizë, shkroi Brooks në faqen e tij në Twitter. Çmimet e energjisë elektrike janë më të larta në disa vende, të kryesuar nga Gjermania, zemra e ekonomisë evropiane.

Çmimet e energjisë elektrike mbeten të larta për Evropën kundrejt një viti më parë, edhe nëse çmimet e mallrave kanë qenë në rënie. Disa kompani kanë mbyllur fabrika. Dow Chemical po pushon nga puna mbi 2,000 punëtorë, duke përmendur kostot e energjisë si një arsye, pasi Njoftoi Bloomberg javen e shkuar.

Bashkimi Evropian ka shkëputur me mjaft sukses naftën dhe gazin rus nga matrica e tij energjetike, megjithëse një pjesë e gazit ende derdhet përmes Rrjedhës Turke dhe si gaz natyror i lëngshëm (LNG). Një pjesë e naftës së papërpunuar ruse po hyn përmes transportit. Për t'i zëvendësuar ato, aleanca të reja energjetike me Katarin, Egjiptin, Azerbajxhani (gazi natyror) dhe Shtetet e Bashkuara kanë dalë në plan të parë. Të paktën një prej tyre vjen me rrezik të shtuar politik.

Rusia jashtë. Kush është brenda?

SHBA ka zëvendësuar një pjesë të furnizimit me gaz natyror rus me gaz natyror të lëngshëm, ose LNG. Kjo kërkon porte LNG, për të cilat Evropa ka nevojë më shumë, por ka mjaftueshëm për ta kthyer SHBA-në në furnizuesin e saj kryesor të LNG. SHBA u bë eksportuesi më i madh në botë i LNG, falë Evropës, në tremujorin e parë të 2022. sipas Administratës së Informacionit të Energjisë.

Çmimet e LNG-së janë më të larta se gazi natyror me tubacione, por nuk vijnë me rrezikun politik apo pamjen e keqe të marrëdhënieve me Rusinë për momentin. Këto çmime më të larta u neglizhuan nga BE në 2022 për shkak të nevojës dhe dëshpërimit. Por, a Kolona e Reuters nga Gavin Maguire botuar më 20 dhjetor vë në dukje se këtë vit, BE-ja do të ketë një fokus më të madh në kostot – dhe në uljen e kostove, në veçanti. Një veprim i tillë "mund të sjellë lehtësim të thellë se si Evropa vazhdon të varet nga furnizimet e importuara të energjisë," shkroi Maguire.

Duke e ditur këtë, BE-së i është dashur të kërkojë diku tjetër për gaz të lirë me tubacione.

Eksportet e gazit rus dikur ishin rreth 40% e sasisë totale të gazit të importuar nga vendet evropiane dhe 60% për furnizimin me gaz të importuar të Gjermanisë. Gjatë 20 viteve të fundit, BE ka rritur blerjet e saj të gazit rus me 150%, sipas vlerësimeve të industrisë.

Kur filluan sanksionet kundër Rusisë për shkak të luftës në Ukrainë, Evropa nxitoi të sanksionojë naftën dhe gazin rus. Rusia ia ktheu favorin duke e bërë edhe më të vështirë për Evropën marrjen e karburantit të rëndësishëm fosil. Evropa nuk ka pasur zgjidhje tjetër veçse të shikojë diku tjetër, edhe pse ajo mbështetej te qymyri rus dhe polak, pavarësisht imazhit të saj të pistë ndotës – një gjë e pakëndshme për krijimin e Evropës. Ai i lejoi sauditët të eksportonin naftën e tyre në Evropë duke zëvendësuar kërkesën vendase me naftën bruto ruse.

Azerbaixhan u bë një zgjidhje për gazin natyror verën e kaluar. Vendi tashmë furnizon naftë dhe gaz në Austri, Bullgari, Gjermani, Greqi, Itali, Spanjë, Irlandë, Portugali, Rumani, Kroaci dhe Republikën Çeke. Në vitin 2022, vëllimi i furnizimeve me gaz të Azerbajxhanit në BE arriti në 12 miliardë metra kub dhe do të importet e dyfishta të gazit natyror deri në vitin 2027, ka deklaruar BE-ja.

Azerbajxhani tashmë "e ka shpëtuar Italinë nga de-industrializimi", Matteo Villa, kreu i Institutit për Studime Politike Ndërkombëtare DataLab. thuhet se tha për një gazetë azere, duke nxjerrë në pah vlerën e gazsjellësit Trans-Adriatik dyvjeçar. Ky tubacion lidhet me Gazsjellësin Trans-Atolian të Gazit Natyror (TANAP) që lidhet me Gazsjellësin e Kaukazit Jugor në Azerbajxhan.

Gazi natyror i Azerbajxhanit nuk do të jetë i mjaftueshëm për të kompensuar kufizimet e furnizimit të Evropës.

Rusia ka më i madhi i provuar në botë rezerva gazi, me 37.4 trilion metra kub (tcm). Azerbajxhani ka 2.5 tcm. Turkmenistani fqinj ka 13.6 tcm (sipas disa burimeve 19 tcm). Dhe ka 2.3 tcm të tjera në Kazakistan. Por gazi turkmen dhe kazak do të duhet të shkojnë në Evropë nëpërmjet Azerbajxhanit përmes një tubacioni interkonektor Trans-Kaspik. Problemi është se gazsjellësi nuk ekziston, përveçse në letër.

Evropa do të duhet të paguajë për diversifikimin. Ajo vjen me një grup të ndryshëm rreziqesh të furnizimit. Një luftë tjetër është një prej tyre.

Siguria energjetike e BE-së nuk është ende e sigurt

Ekzistojnë dy kërcënime të mëdha për furnizimin me gaz të Azerbajxhanit në Perëndim: Rusia dhe Irani.

Sipas Burime të mediave të qeverisë amerikane, Rusia ka dërguar ish-CEO i bankës së investimeve Troika Dialog, miliarderin e listuar në Forbes

Ruben Vardanyan, për t'u bërë fytyra defakto e Kremlinit në Azerbajxhan – Nagorno-Karabakh. Ai u kurorëzua "ministër shteti” të rajonit, i njohur si “Artsakh” për armenët separatistë, pa ndonjë njohje ndërkombëtare dhe patrulluar nga njësitë ushtarake ruse. Ai jeton atje. Pjesa më e madhe e zonës u rikuperua nga Azerbajxhani në vjeshtën e vitit 2020. Pavarësisht lidhjeve të ngushta me Kremlinin, ai ka arritur t'i shpëtojë sanksioneve perëndimore.

Vardanyan dyshohet se sekuestroi ar, bakër dhe molibden minierat që i përkasin Azerbajxhanit, kështu që ka disa mosmarrëveshje atje, sipas EU Today, një faqe lajmesh me bazë në Londër që mbulon rajonin. Vardanyan pretendon se Azerbajxhani po "rrethon" këtë zonë kufitare të diskutueshme, të populluar nga armenë, të cilët mbrohen nga ushtria ruse. Vardanyan ka thënë se Azerbajxhani po planifikon një "gjenocid" të 120,000 armenëve, që në këtë pikë është tashmë më i madh se popullsia që jeton në Karabakh.

Janusz Bugajski, një bashkëpunëtor i lartë në Fondacionin Jamestown, shkroi në një op-ed në The Hill më 27 janar se, “Përpjekjet e Vardanyan për të destabilizuar dhe manipuluar me numra fiktive përsërisin taktikat e përdorura nga Putini, i cili ekzagjeroi numrin e popullsisë ruse, përpara se të aneksonte Krimenë, Donbasin dhe rajone të tjera në Ukrainën Lindore”.

analistët e shohin krizën kufitare azere-armene si një fuçi baruti potencial. Skenari më i keq është që ajo luftë të rifillojë seriozisht dhe që linjat e gazit azerbajxhanas të përballen me mundësinë e ndërprerjeve të furnizimit.

Në të kaluarën, disa deputetë të Parlamentit Evropian kanë bëri thirrje për sanksione kundër Azerbajxhanit për shkak të luftës, por jo që nga viti 2014. Në dhjetor, një kongresmen i vetëm, përfaqësues republikan Michael Garcia (CA-27), bëri thirrje për sanksione. Kalifornia është shtëpia e një komuniteti të madh armen.

Nuk ka asnjë tregues për ndonjë veprim për të shkuar pas Azerbajxhanit në këtë moment.

Për sigurinë energjetike të Evropës, interesat e Karabakut dhe Rusisë në Armeni janë "ndërprerëse vrasëse" të mundshme për gazin natyror të besueshëm azerbajxhanas.

Rreziqet iraniane në rritje

Rreziku tjetër është Irani, një kërcënim i përhershëm.

Teherani ka problemet e veta me Azerbajxhanin. Së pari, Iranit gjithashtu nuk i pëlqen lidhjet e ngushta diplomatike të Azerbajxhanit me Izraelin, një vend që ai nuk e njeh ka të drejtë të ekzistojë.

Për më tepër, i propozuar Korridori i Zangezurit, një rrugë tranziti që do të lidhë Azerbajxhanin dhe Turqinë do të kapte tokën që lidh Iranin dhe Armeninë. Irani e urren këtë ide, sipas analizë nga Jamestown Foundation botuar në vjeshtë.

Zangezur është prioriteti kryesor i presidentit të Azerbajxhanit Ilham Aliyev. Ajo do të ndërtonte autostrada dhe hekurudha të reja, jo tubacione, dhe BE-së do ta pëlqente, pasi sapo kishte nënshkruar një marrëveshje me ta me shpresën për t'i bërë ata një furnizues të besueshëm dhe afatgjatë të karburanteve fosile.

Javën e kaluar, Garda Revolucionare iraniane publikoi një video paralajmëruese për Azerbajxhanin – një klip me fëmijë me veshje ushtarake që qëndrojnë në kufi me flamuj iranianë. Të AP raportoi për një të shtëna fatale i një roje sigurie brenda ambasadës së Azerbajxhanit në Iran të premten dhe plagosi dy personel të ambasadës. Presidenti i Azerbajxhanit Aliyev mbylli ambasadën dhe e quajti sulmin një "sulm terrorist". Irani shkarkoi menjëherë shefin e policisë në detyrë, një hap që u pa si i pamjaftueshëm nga Baku.

A do të bëjë një lëvizje një treg i lodhur nga lufta bazuar në këtë çështje të nxehtë të mundshme për furnizimin me energji evropiane? Ja vlen ta shikoni.

Ndërkohë…

Demat e naftës Jini gati

Demat e naftës dhe gazit duhet ta duan politikën energjetike evropiane.

Skenarët e rasteve më të këqija për Evropën nuk kanë përfunduar ende këtë dimër, por kjo është falë racionimit të energjisë, një dimri të ngrohtë dhe çmimeve më të ulëta të gazit natyror. Disa vende janë më mirë se të tjerët.

Gjatë tre dhe gjashtë muajve të fundit, fondi i tregtueshëm në këmbim të FTSE Europe është rritur përkatësisht 25% dhe 13%, duke mposhtur S&P 500. E gjithë kjo është për shkak të shqetësimeve të dimrit që po pakësohen në Wall Street. Evropa është në para.

LNG amerikan, qymyri rus, transferimet e naftës së papërpunuar ruse dhe gazi azerbajxhanas kanë përmirësuar të gjitha ndjenjat evropiane. Ata kanë shmangur atë që dukej si një fatkeqësi.

Por Evropa nuk ka dalë ende nga pylli. E Bashkimit Evropian ndalim i ri për importet e produkteve të naftës të rafinuara nga Rusia, së bashku me kufirin e çmimit, të gjitha fillojnë brenda pak ditësh. Larg dramës evropiane, Kina po rihapet. Të dyja këto ndryshime mund të jenë të mira për investitorët e naftës.

Këtu është mendimi i Goldman:

Paralajmërimi më i madh do të jetë kërkesa evropiane, rreziqet e vazhdueshme që lidhen me marrëveshjet e reja të energjisë dhe shtytja e vazhdueshme e Evropës për një ekonomi pas karburanteve fosile me çdo kusht.

Nëse ndodhin rreziqe për furnizimin e Azerbajxhanit, Komisioni Evropian tha se do të pezullonte rregullin e kufirit të çmimit, siç vuri në dukje Oil Price.com më 23 janar.

“Komisioni është i gatshëm të pezullojë aktivizimin e mekanizmit, nëse një analizë nga Banka Qendrore Evropiane, Autoriteti Evropian i Letrave me Vlerë dhe Tregjet dhe ACER (grupi i rregullimit të energjisë në BE) tregon se rreziqet janë më të mëdha se përfitimet”, tha Komisioneri i BE-së për Energjinë, Kadri. tha Simson.

Ndërkohë, kriza Azerbajxhan-Armeni është një shqetësim për sigurinë e furnizimit në BE. Brukseli mund të hyjë në një rol më të spikatur ndërmjetësues midis dy vendeve. Përtej kësaj, Evropës do t'i duhet ende të kërkojë diku tjetër për lëndë djegëse fosile. SHBA, Katari, Algjeria, Azerbajxhani, Norvegjia, Nigeria dhe në të ardhmen Mozambiku LNG në det të hapur, mbeten strategjia më e mirë e diversifikimit të Evropës. Ndërsa Kina rihapet, konkurrenca për furnizim do të rritet dhe çmimet për naftën dhe gazin duhet të rriten.

Paralajmërimi më i madh për çmimet e naftës do të jetë ekonomia e Evropës, rreziqet e vazhdueshme që lidhen me marrëveshjet e reja të energjisë dhe shtytja e saj për një ekonomi pas karburanteve fosile. Tregu i aksioneve të Evropës është dukur si një histori rritjeje. Aktiviteti i biznesit është rritur, bazuar në të fundit PMI e gatshmengs. Në mënyrë që perspektiva të vazhdojë të përmirësohet, investitorët e portofolit dhe kompanitë do t'i kushtojnë vëmendje Ukrainës. Dhe nëse zinxhiri i furnizimit me energji të Evropës mbetet pa drama (dhe me kosto të ulët) për fabrikat dhe kullat e zyrave të BE-së.

Burimi: https://www.forbes.com/sites/kenrapoza/2023/02/01/europe-didnt-escape-an-energy-crisis-just-yet/